Ministรฉriu Komรฉrsiu no Indรบstria disemina Dikreitu Lei no
Diploma Ministerial iha Rejiaun Administrativa Espesial Oe-Cusse Ambeno
MCI media imprensa
RAEOA 18 Juรฑu 2025
Iha loron 18 Juรฑu 2025, Ministรฉriu Komรฉrsiu no Indรบstria liuhosi Dirasaun Jerรกl Indรบstria kontinua diseminasaun ba Dikreitu Lei hamutuk tolu no Diploma Ministerial ida, iha Rejiaun Administrativa Espesial Oe-Cusse Ambeno (RAEOA) no atividade refere halaโo iha salaun Otรฉl Lifau.
Dikreitu Lei sira neโe mak hanesan :
- Dikreitu Lei nรบ ๐๐/๐๐๐๐, Lisensiamentu Industriรกl,[1]
- Dikreitu Lei Nรบ 91/ 2023, Base da Indรบstria, [2]
- Dikreitu Lei Nรบ 12/ 2024, Rejime Jurรญdiku Jerรกl ba Komรฉrsiu Eletrรณniku no Asinatura Eletrรณniku sira[3]
- iploma Ministerial Nรบ 23/2024 loron 20 Marsu kona-ba estabelese Regulamentu รrganiku-Funsionรกl Ministรฉriu Komรฉrsiu no Indรบstria.[4]
Iha entrevensaun Diretรณr Jerรกl Indรบstria, Sr. Martins Magno, hetete katak Dikreitu Lei ida neโe atu regulariza ita niโan emprezรกria sira ninia atividade negรณsiu liga liu ba iha Indรบstria niโan.
Husu ba iha partisipante sira liuliu ba iha operadรณr ekonรณmia sira, tanba emprezรกria sira sai mรณs hanesan makina importante ida iha pilรกr dezenvolvimentu ekonรณmia iha rai laran.
Nuโudar emprezรกriu neโebรฉ nia negรณsiu orientadu ba setรณr indรบstria, ita boโot sira tenki hatene kleโan kona-ba konteudu substansial hosi Dikreitu Lei neโe rasik ho espesifikamente no komprehensivu tanba Dekreitu Lei neโe mak sei regula no refleta duni ba iha ita boโot nia negรณsiu.
Iha sesaun husu no hatรกn depois de remata aprezentasaun, tanba neโe hau dezafia ita boot-sira tenki uja opurtunidade neโe ho diโak atu husu no klarifika kedas kuandu iha duvida ruma, hodi nuneโe bele hetan resposta direita hosi oradรณr sira.
Iha parte hanesan mรณs reprezentante hosi Prezidente Autoridade Rejiaun Administrativa Espesial Oe-Cusse Ambeno, Sr. Andre Lao, hanesan Sekretรกriu Administrasaun Estatal.
Hatoโo mรณs agredesimentu ba Governu Konstitusional dasia atraves hosi Ministรฉriu Komรฉrsiu no Indรบstria neโebรฉ hili ona RAEOA hodi mai fahe ka disemina Dikreitu Lei neโebรฉ regulariza espesifiku haree ba iha atividade Indรบstria niโan no Dekreitu Lei tolu neโe vigora ona iha Ita niโan Nasaun Timor-Leste.
Ida neโe signifika katak ita-boot sira neโebรฉ mak hola parte iha atividade negรณsiu niโan iha รกrea Indรบstria tenki hapar ona ho Dikreitu Lei refere.
Liutรกn niโan mรณs reforsa katak atu sai emprezรกriu di'ak, tenki halo tuir versรญkulu (ayat) hotu-hotu ne'ebรฉ maka define ona iha Dikreitu Lei (DKL) ida-ne'e, tanba ida neโe sai hanesan baze legรกl ida atu kesi kualker atividade indรบstria niโan.
Liutรกn Reprezentante Prezidente Autoridade RAEOA husu atu grupu ka emprezรกriu neโebรฉ partisipa iha atividade diseminasaun neโe rona no konsentra esplikasaun hosi oradรณr sira atu nuneโe bainhira halo ita-boot sira nian atividade labele kontradis ho Dekreitu Lei refere.
Atividade diseminasaun ba Dekreitu Lei Lisensiamentu Industriรกl, Base da Indรบstria no Rejime Jurรญdiku Jerรกl ba Komรฉrsiu Eletrรณniku no Asinatura Eletrรณniku sira importante tebes tanba Dikreitu Lei neโe atu regulariza atividade industria niโan.
โIta-boot sira niโan prezensa iha diseminasaun ba Dikreitu Lei neโe hodi rona direita esplikasaun kona-ba substansia hosi keutudu Dikreitu Lei neโe, atu nuneโe bele komprende no hatene ho diโak, bainhira halaโo atividade negรณsia niโan neโebรฉ orientadu ba setรณr industriรกlโ, dehan Vise Ministru Komรฉrsiu no Indรบstria, Sr. Augostu Junior Trindade, bainhira halo abertura iha atividade diseminasaun.
Iha Okaziaun neโe Vise Ministru Komรฉrsiu no Indรบstria (VMKI) mรณs subliรฑa katak setรณr privadu ou setรณr pรบbliku sai hanesan parseiria importantante ida ba Governu ba iha dezenvolvimentu setรณr ekonรณmia rai laran no atu atinje metas ida neโe tenki iha kolaborasaun hosi setรณr hotu hamutuk ho Governu.
Ohin loron oportunu ida neโe hau hakarak akresenta buat balun ligadu ho ita niโan jornada naruk ba iha envolvimentu adeziaun ba organizasaun Mundial Komรฉrsiu (OMK), neโebe akontese ona iha tinan kotuk no ofisialmente ita sai ona hanesan membru ida. Neโe hatudu katak Timor-Leste nakloke atu expanda (memperluas) ita niโan merkadu ba iha mundu internationรกl.
Alende neโe iha tinan 2025, sai mรณs istรณria boot iha Ita niโan rai doben Timor-Leste tanba Nasaun membru sira husi ASEAN simu ona Timor hodi adere mรณs hanesan Nasaun Membru ba ASEAN no ofisialmente adezaun neโe sei akontese iha fulan Outubru 2025, neโebรฉ ofisialmente Timor-Leste sai ona hanesan membru permanente.
Agora ba oin ita-hotu presiza serbisu ekstra ou makaโas ituan oinsรก hodi bele responde ba iha situasaun sira neโe, tanba neโe hau enkoraja ita hotu liuliu atu bele prepara aan hodi kompete iha merkadu livre, hakarak ka lakohi emprezรกru ka investedรณr hosi Nasaun sira iha ASEAN no nasaun seluk sei mai investe iha Timor-Leste.
Hodi bele kompete iha aspetu hotu-hotu ho espetativa atu avansa no prepara ita-nia aโan ba kompetisaun globรกl ou iha internasionรกl atu atinzi metas hirak neโe nian xavi prinsipรกl ida mak presiza preparasaun no planeamentu neโebรฉ sรณlidu hodi bele responde merkadu livre.
[1] https://www.mj.gov.tl/jornal/public/docs/2023/serie_1/SERIE_I_NO_49.pdf
GOVERNO : Decreto-Lei N.ยบ 90/2023 de 27 de Dezembro Decreto-Lei N.ยบ 91/2023 de 27 de Dezembro Licenciamento Industrial, pajina 2404
[2] https://www.mj.gov.tl/jornal/public/docs/2023/serie_1/SERIE_I_NO_49.pdf
Decreto-Lei N.ยบ 91/2023 de 27 de Dezembro, Bases da Indรบstria, pajina 2417
[3] https://www.mj.gov.tl/jornal/public/docs/2024/serie_1/SERIE_I_NO_7.pdf
DECRETO-LEI N.ยบ 12 /2024 de 13 de Fevereiro REGIME JURรDICO GERAL DO COMรRCIO ELETRรNICO E DE ASSINATURAS ELETRรNICAS iha pajina 180
[4] https://drive.google.com/file/d/1KQT32x5ADwNI-dclaowCz19-XiRpTB3i/view
MINISTรRIO DO COMรRCIO E INDรSTRIA : Diploma Ministerial N.ยบ 23/2024 de 20 de Marรงo Regulamento Orgรขnico-Funcional do Ministรฉrio do Comรฉrcio e Indรบstria .pajian 322
MCI_ICT-MEDIA